مبانی و تاریخچه بتن پاششی
توصیف و تاریخچه
بتن پاششی ( شاتکریت) را می توان به عنوان بتن یا ملاتی که از طریق شیلنگ های پلاستیکی حمل شده و با استفاده از هوای فشرده با سرعت زیاد به سطح موردنظرپاشیده می شود تعریف کرد.
اولین کاربردبتن پاششی به سال 1907 میلادی بر می گرددکه در آن زمان به عنوان گونیت نامیده می شدو به کمک دستگاهی موسوم به تفنگ سیمان به کار میرفت.
درسال 1914 میلادی برای اولین باربتن پاششی در یک معدن آزمایشی در آمریکا مورد استفاده قرارگرفت.لیکن درسال 1930 میلادی بود که واژه شاتکریت از طرف انجمن مهندسان راه آهن آمریکا به کاربرده شدوتاکنون نیز مورداستفاده قرار می گیرد.
بتن پاششی درتمام دنیا دردونوع مخلوط ترو مخلوط خشک فناوری شناخته شده ای برای استقراربتن است.
امروزه بتن پاششی کاربردهای فراوانی یافته و درجهان سالانه بالغ بر ده میلیون مترمکعب بتن پاششی مورداستفاده قرارمی گیرد.بیشترین کاربردبتن پاششی در فضاهای زیرزمینی و برای پایدارسازی سنگ ها می باشد. بتن پاششی به منظور همانند در حفاری های روباز نیز استفاده می شود، حتی در مواردی بتن پاششی در سازه های باربرمانند دیوارها، سقف ها، گنبدها وگاهی برای پوشش سازه های هیدرولیکی ، سازه های دریایی، پوشش های ضدخوردگی وضدآتش نیزمورد استفاده قرارمیگیرد.
تاریخچه بتن پاششی
پیشرفت های عظیمی که در بتن پاششی به عنوان یک روش نگه داری رخ داده است آن را به یک ابزار مهم ولازم در کارهای بزرگ زیرزمینی تبدیل نموده است و پروژه هایی که در گذشته اجرای آن ها غیرممکن یا خیلی سخت و خطرناک بودرا قابل اجرا نموده است.
در ایران برای اولین بار بتن پاششی در دهه 1930 میلادی توسط پروفسوررابسویچ اتریشی که مشغول تحقیق برا ابداع یک روش جدید تونل زنی بوددرجریان ساخت راه آهن سراسری مورداستفاده واقع شدلیکن کاربردگسترده آن ازاواخردهه 60 هجری هم زمان با شروع جدی اجرای پروژه های عمرانی در ایران آغاز شد.
در یک تعریف عمومی و فنی بتن پاششی به بتنی اطلاق می شودکه از ترکیب سیمان ، شن وماسه ، سنگ ومقدار مشخصی ازعامل تنظیم کننده زودگیری تشکیل شده است و توسط تجهیز پاشش مورد استفاده قرار میگیرد این تجهیز از بخش هایی مانند لوله انتقال دهنده و دستگاه پنوماتیکی با سرعت بالا تشکیل شده که عمل پاشیدن مخلوط بتن پاششی را برروی سنگ یا سطح موردنظرانجام می دهد.ماده افزودنی زودگیرکننده باید به درستی به طرح مخلوط بتن پاششی افزوده شود تا در چنددقیقه بتن را منسجم نموده و دستیابی به مقاومت اولیه آن را بهبودبخشدهمزمان مقدارپس زدگی مخلوط پاشیده شده بر سطح را از این طریق کاهش دهد. چون احتمال کاهش مقاومت نهایی وجود دارد همواره باید مقدار ماده زودگیرکننده که به مخلوط افزوده می شودبا انجام آزمایش کنترل و تعیین شود.
کیفیت عملیات بتن پاششی با نوع سیمان ارتباط دارد. سیمان معمولی پرتلندمی تواندبه خوبی با ماده زودگیرکننده بتن پاششی سازگارباشدبه همین دلیل استفاده از آن بیش تر ترجیح داده می شود. سیمان پرتلند محتوی سرباره و سیمان پرتلندپوزلانی ازاستحکام بیش تری در برابرحمله یون های مخرب محیطی برخوردار می باشندلیکن مدت زمان گیرش اولیه آن ها طولانی بوده و دستیابی به مقاومت اولیه محکم و انقباض خشک بالایی دارندبه همین دلیل برای عملیات بتن پاششی مناسب نیستند.
به منظور دستیابی به خواص کیفیتی مدنظرطراحان انواع مواد افزودنی برای افزایش مقاومت، چسبندگی، انعطاف پذیری، ذوب و انجماد و ویژگی های مقاومت سایشی و کاهش پس زدگی به مخلوط بتن پاششی افزوده می شود. در این بین افزودنی های شتاب دهنده گیرش برای بتن پاششی به صورت جداگانه طبقه بندی می شوند.
مقالات ویژه:
No related posts.