توضیحات
ضد یخ بتن چیست ؟ در ادامه با ان آشنا میشویم !
ضد یخ بتن ABA – AC10 مواد شیمیایی هستند که به منظور پایین آوردن نقطه انجماد فاز مایع به آب اختلاط بتن اضافه شده و تا دمای زیر منفی 30 درجه سانتی گراد کاربرد دارند.
در این بخش سعی می شود به بیان محصول ضد یخ بتن ارائه شود.
ضد یخ بتن ABA – AC10 ؟و کاربرد های آن؟
بتنریزی در هوای سرد یکی از بزرگترین چالشهایی است که در صنعت ساختوساز به وجود میآید. درواقع پروسه بتنریزی اگر در هوای سرد اتفاق بیافتد موجب مشکل یخزدگی بتن میشود که مانع عملیات پروسه بتونریزی در ساخت ساز شده و درنتیجه در صورت آن که دمای هوا پایین باشد کاهش دوام و استحکام بتن را بههمراه دارد. این مشکل باعث میشود تا سازههای بتنی آنچنان که از آن انتظار دارند طراحی نشده و درنتیجه کیفیت بسیار پایینی داشته باشند.
بههمین دلیل برای رفع این مشکل ایدههای بسیار زیادی در طول زمان به وجود آمده که یکی از مهمترین ایدهها استفاده از افزودنی ضدیخ بتن است. ماده ضدیخ بتن به شکلهای مختلفی وجود دارد که هرکدام از آنها دارای یکسری نواقص یکسری معایب و مزایا هستند اما هدف آنها یکی است که بتواند نقطه انجماد آب را در بتن کاهش داده و در عین حال دمای داخلی بتن را افزایش دهند تا در هوای سرد بتن نتواند یخزده شود.
ضد یخ بتنی چیست؟
اگر بخواهیم بهطور دقیق ضدیخ بتنی را تعریف کنیم باید بدانید که آن ۱ ماده شیمیایی است که برای پایین آوردن نقطه انجماد فاز مایع به آب برای اختلاط بتن به خود بتن اضافهشده تا دمای منفی ۳۰ درجه سانتیگراد را خنثی کند. استفاده از این افزودنیهای ضدیخ بتنی میتواند تا در شرایط آبوهوایی سرد کاملاً کارآمد باشد و با یک اصول فنی ساده به سود پروژه صرفشده و باعث شود تا حدوداً ۵۰ درصد از زمان و انرژی برای گرم کردن بتن صرفهجویی شود. استفاده از این محصول در روسیه که یکی از سردترین نقاط جهان است و حدوداً ۴۰ سال سابقه بتنریزی بدون گرم کردن بتن دارد بسیار زیاد بوده زیرا با استفاده از این ماده پروژه حدوداً ۶۰ درصد زمان اتمام خود را صرفهجویی کرده و روشی کارآمدتر نسبتبه گرم کردن بتن به وسیله بخار آب است همچنین برای جلوگیری از نفوذ نا پذیری بتن و دوام بتن می توان از ژل میکروسیلیس استفاده کرد که این ماده جزو مواد پر مصرف پوزولانی است.
نحوه تست ضد یخ بتن
برخی از پیمانکاران برای سنجش کیفیت محصول شد یخ بتن گمان می کنند که باید آن را مشابه ضد یخ خودرو درون فضای سرد ( مثلا فریزر) قرار داد و یخ نزدن آن را در مدت زمان معینی اندازه گرفت. این تصور اشتباهی است. همانطور که اشاره شد محصول ضد یخ بتن برای تعویق در یخ زدن آب بتن به آن اضافه می شود. پس برای سنجش کیفیت محصول ضد یخ بتن باید بتن را در شرایط یخ بندان ( مثلا منفی 3 درجه سانتی گراد ) قرار داد و میزان گیرش آن را بررسی کرد.
بررسی محصول ضد یخ بتن در استاندارد
استاندراد ملی ایران به شماره 2930 به عنوان مرجع راهنمای سنجش کیفیت انواع افزودنی های بتن مورد در نظر گرفته می شود. طبیعتا برای شناخت الزامات کیفی ضد یخ بتن نیز باید به سراغ این استاندارد برویم.
همانطور که می دانید در هیچ قسمتی از استاندارد 2930 ، و استاندارد بتن ایران آبا اشاره به محصول ضد یخ بتن نشده است. تنها از محصولی با نام زودگیر بتن و فوق روان کننده زودگیر نام برده شده است. در ادامه به بررسی این محصولات در آیین نامه 2930 می پردازیم.
الف) زودگیر بتن
- همانطور که در جدول ذکر شده است محصول زود گیر بتن ( یا در مواردی ضد یخ بتن ) زمان گیرش اولیه بتن را کاهش می دهد. همان طور که می دانیم بتن دارای زمان گیرش اولیه و زمان گیرش ثانویه است. زمان گیرش اولیه به حالتی از بتن گفته می شود که بتن کم کم از حالت خمیری و سیال به حالت سفتی تغییر حالت می دهد و زمان گیرش ثانویه به کسب مقاومت اولیه بتن گفته می شود. محصولی که زمان کسب مقاومت بتن را سرعت می بخشد زود سخت کننده بتن نام دارد.
- مطابق با الزامات ارائه شده در ردیف اول جدول زمان گیرش اولیه مخلوط آزمایشی بتن در دمای 20درجه سانتی گراد نباید کمتر از 30 دقیق باشد. این بند نشان دهنده این است که محصول زود گیر بتن نباید سبب بروز شوک حرارتی در بتن گردد. از این بند می توان برای سنجش عیار محصول زودگیر استفاده کرد. در بخش بعدی اشاره شده است که زمان گیرش اویه مخلوط آزمایشی در دمای 5 درجه سلسیوس حداقل 40 درصد کاهش پیدا کند. همانطور که در بخش های پیشین عنوان شد محصول زودگیر سبب سرعت بخشیدن در زمان گیرش بتن و محصول ضد یخ عمدتا جهت جلوگیری از یخ زدن بتن استفاده می شود.
- مقاومت فشاری 7 روزه و 28 روزه بتن هنگام استفاده از محصول زودگیر(و ضد یخ بتن) می تواند کاهشی حدود 20 درصدی داشته باشند که این کاهش مقاومت در سن 90 روزه جبران می گردد. پس بهتر است جهت آزمایش بهتر نمونه های حاوی زودگیر یا ض یخ از آزمایش مقاومت فشاری در سن 90 روزه استفاده شود.
- استفاده از زودگیر بتن (یا ضد یخ) نباید سبب بروز هوای غیر عادی در بتن شود. همانطور که می دانید استفاده از هر نوع افزودنی بتن ( روان کنننده ، زود گیر ، کند گیرو …) ممکن است سبب بروز هوای غیر عمد در بتن شود. وجود هوای غیر عمد به مقدار کم برای بتن مفید بوده و سبب بهبود وضعیت کارایی بتن می شود. در مقابل وجود هوای غیر عمد به مقدار زیاد سبب کاهش مقاومت فشاری بتن و دوام دراز مدت بتن می گردد . آزمایش میزان هوا معمولا در کارگاه های ساختمان انجام نمی شود در صورتی که آزمایش مهمی جهت سنجش کیفیت افزودنی های بتنی به شمار می رود.
- نکته بعدی این است که آزمایشات سنجش کیفیت زودگیر بتن باید در بتن های با روانی برابر انجام گیرد. معمولا میزان مصرف محصول زودگیر یا ضد یخ بتن در حدود 2 درصد یا بیشتر است. به همین دلیل به طور مثال در بتنی به عیار سیمان 400 کیلوگرم بر متر مکعب باید حدود 8 تا 10 کیلوگرم افزودنی به بتن اضافه شود که مقدار زیادی است. به دلیل اینکه در ساخت هرنوع افزودنی بتن از آب استفاده می شود اضافه کردن 10 کیلوگرم افزودنی به بتن می تواند سبب افزایش ناچیز نسبت آب به سیمان گردد. به همین دلیل توصیه می شود هنگام استفاده از محصولات زودگیر بتن مخصوصا هنگام ساخت بتن های با مقاومت بالا میزان آب اختلاط بتن اندکی کاهش پیدا کند
ب) فوق روان کننده زودگیر بتن
در ارتباط با جدول بالا توضیحات زیر ارائه می شود.
- زمان گیرش مخلوط بتن در دمای 5 درجه باید حداکثر 40 درصد کاهش داشته باشد. لازم به ذکر است که این میزان کاهش برای ساخت ملات استاندارد اتفاق می افتد و ممکن است هنگام ساخت بتن (مخصوصا در کارگاه ) این موضوع برآورده نگردد. اما در هر صورت استفاده از محصول زودگیر ( چه به صورت زودگیر تنها چه به صورت افزودنی روان کننده زودگیر) سبب سرعت بخشیدن به زمان گیرش اولیه بتن می شود.
- مقاومت فشاری بتن در هنگام استفاده از افزودنی فوق روان کننده زودگیر نباید کاهش داشته باشد. جهت توضیح این ردیف باید گفته شود که افزودنی های روان کننده زودگیر می توانند برای پایه ملامین ، نفتالین یا پلی کربوکسیلات باشد. همانطور که می دانید پایه های نفتالین و ملامین روان کننده های به نسبت ضعیف تری هستند و سبب کاهش حداقل 5 درصدی آب اختلاط بتن می شود. این در صورتی است که استفاده از افزودنی فوق روان کننده زودگیر بر پایه پلی کربوکسیلات سبب کاهش میزان آب به میزان حداقل 10 درصد خواهد شد. با توجه به اینکه آیتم های گفته شده در جدول باید در مخلوط های بتنی با روانی برابر سنجیده شود ، باید مقدار آب اختلاط بتن ( نسبت آب به سیمان بتن ) حداقل 5 درصد نسبت به بتن شاهد کاهش داشته باشد. بنابراین کارفرمایان پروژه ها نیاز است هنگام سفارش این محصول از کارخانه بتن مورد نظر خود بخواهند آب اختلاط بتن را اندکی کاهش دهد .
- مطابق با توضیحات بخش قبلی استفاده از افزودنی روان کننده رودگیر نباید سبب اضافه شدن هوای غیر عمد به میزان زیاد به بتن شود.
نحوه کار ضد یخ بتن
زمانیکه این ضدیخ به بتن اضافه شود واکنش هیدراسیون با افزایش سرعت مواجه شده و این واکنش بهقدری شدت پیدا میکند که باعث گرما شده و دمای بتن را بالا میبرد. زمانیکه دمای بتن تا حد مطلوب با رود مشکل یخزدگی در بتن حلشده و درنتیجه بتن به شکل اولیه خود باقی میماند.
این ماده باعث میشود که بتن سرعت زیاد بیشتری نسبتبه سخت شدن خود داشته و سرعت مقاومت خود را بالاتر میبرد. در نتیجه با گرمایی که از طریق واکنش هیدراسیون دارد دمای بتن بالا رفته و پروسه آمادهسازی آن سرعت بخشیده میشود.
نکته مهم در بتنریزی آن است که زمانیکه یک بتن در هوای سرد ریخته میشود درصورتی دارای مقاوم و دوام لازم برای ارائه سرویسدهی مدنظر است که بهصورت مناسبی تولید و ریخته و محافظت شود. بههمین دلیل در طول ۲۴ ساعته اولیه برای جلوگیری از یخزدگی در بهار و پاییز باید از آن محافظت شود. بههمین دلیل قبلها از طریق بخار آب این جلوگیری از یخزدگی را انجام میدادند ولی اکنون با استفاده از ضد یخ و آب تا حدود زیادی توانستند علاوهبر کاهش درد سر برای حفاظت از و بتن کیفیت آن را نیز افزایش داده و مقاومت آن را بالا ببرد.
نحوه عملکرد ضد یخ بتن
در قدم اول این ضدیخ ها نقطه انجماد فاز مایعی که در بتن از را پایین میآورد و درنتیجه برروی سخت شدگی سیمان تاثیر گذاشته و بتن را از یخزدگی زودهنگام نجات میدهد.
در قدم دوم هیدراتاسیون سیمان را سرعت بخشیده و خصوصیات ضد یخی را در خود حفظ میکند و با گیرش و سخت شدن تسریع سیما آن را بهطور قابل توجهای برای بالا بردن میزان گرمای مراحل اولیه سوق داده و در نهایت سیمان در بتنریزی زمستانی با کیفیت بهتری تولید میشود
انواع ضد یخ بتن
همانطور که در پاراگرافهای اولیه بیان شد افزودنیهای ضدیخ بتنی دارای انواع بسیار متفاوتی هستند که هر کدام از آنها دارای معایب و مزایای خاصی بوده که این افزودنیها عبارتاند است:
ضدیخ بتن مایع، ضدیخ بتن پودری، ضدیخ بتونی شیمیایی ساختمان، ضدیخ بتن بدون کلراید، ضدیخ بتن با کل رایت، ضدیخ بتن شیمی
مزایا و معایب ضد یخ بتن چیست؟
ضد یخ بتن ABA – AC10 مزایای متعددی دارد که مقاومت در برابر یخزدگی و کاهش پس زدن در بتنهای پاششی و افزایش سرعت اجرای کار از جمله مهمترین مزایای ضدیخ بتنی محسوب میشود. افزایش مقاومت اولیه در بتنها و همینطور ایجاد استقامت قامت و استحکام درب و بهطور نهایی و کاهش میزان گرد و خاک در پاشش بتن به روش خشک از دیگر مزایای ضدیخ بتنی است و تمامی مزایا باعث نمیشود که از معایب این نوع افزودنیها چشمپوشی کرد.
در صورت عدم استفاده درست از این ضد یخها و عدم رعایت در زمان مصرف باعث میشود تا این ضد یخها کاهش کارایی داشته و به دلیل اینکه باید در آخرین لحظه به بتن اضافه شود در صورت درست انجام ندهد در مراحل باعث میشود که بتن شما کاملاً از بین برود. برای از بین بردن این مشکل باید از مواد زودگیر و روانکننده بتن به شکل همزمان با هم استفاده کرده تا بتن شما از بین نرود.
دلیل استفاده از ضدیخ بتن
در این مقاله ما قصد داشتیم تا توضیح مختصری درباره علت و چگونگی استفاده از ضدیخ بتن ABA – AC10 برای شما عزیزان ارائه دهیم اما به طورکلی این افزودنی ها از خرابی بتن به سبب یخ زدگی در مراحل زودتر و جلوگیری کرده و باعث میشود تا استحکام لازم برای برداشت مطمئن و شرایط بهبودی را ایجاد کند تا قدرت انبساط طبیعی در بتن افزایش پیدا کند. در واقع این ماده باعث میشود تا در صورت مواجهه با تغییرات دمایی سریع بتن ترک نخورده و شکل و کیفیت اولیه خود را حفظ کند.
جمع بندی
در این مقاله مواردی در خصوص محصول زودگیر بتن ، ضد یخ بتن و افزودنی فوق روان کننده زودگیر بتن ارائه شد. سپس به بررسی استاندراد 2930 و مطالب ارائه شده در آن پرداختیم. اگر از محصولات زودگیر ، ضد یخ و روان کننده زودگیر به صورت اصولی و صحیح استفاده شود می تواند شاهد بهبود حداکثری کیفیت بتن باشد.
سخن پایانی
همانطور که در پاراگراف های قبلی بیان شد ضد یخ بتنی یکی از کارامد ترین مواد های افزودنی بتن است که در هوای سرد مانع یخ زدگی بتن شده و علاوه بر آن کیفیت و استحکام بتن را نیز افزایش میدهد. این ماده انواع گوناگونی داشته که بر اساس شرایط خاص استفاده میشود اما هدف همه آنها یکی است. سایت بتنو با ارائه بهترین ضد یخ های بتنی و ضد یخ بتن ABA – AC10 قادر است تا بهترین انتخاب را با توجه به نیاز مخاطبان خود پیشنهاد دهد.
mahdi.mashhdi.1300@gmail.com –
عالی و کاربردی